Текст песни тамары яндиевой
Обновлено: 04.10.2024
Дуне долча го* т1а волаш,
Шу мел болча шу т1а волаш
Лееш* езар яр са яхаш
Со ма ювцал наьха нахага.
Лееш езар яр са яхаш
Со ма ювцал наьха нахага.
Лохе волаш лохе дувцаш,
Лакхе волаш лакхе дувцаш,
1айха лею хьона мотташ
Со ма ювцал наьха нахага.
1айха лею хьона мотташ
Со ма ювцал наьха нахага.
К1ай даьре коч ма ювхала,
Шера т1ехкар ма дехкала,
Со яхача хьа ма велахьа.
Даьра вара хьо аз левар.
К1ай даьре коч ма ювхала
Шера т1ехкар ма дехкала.
Аз дийцад хьона дош да мотташ,
Дош дийцад хьо саг ва мотташ.
Аз дийцадар хьоца къамаьл
Хьай деший да хьо ва мотташ.
Аз дийцадар хьоца къамаьл
Хьай деший да хьо ва мотташ.
Хье дошо да моттар хьона,
Хье дото да моттара хьона
Аз йоаг1аргья хьайга аьлча
Со я йоала моттара хьона.
Аз йоаг1аргья хьайга аьлча
Со я йоала моттара хьона
Аз дувцаргда мозал мерзаг1а,
Моттийтаргда тховсара йоаг1а.
Аз сай дегара дара д1а ца хойташ
Лелийта хьо дуне мел да.
Аз сай дегара дара д1а ца хойташ
Лелийта хьо дуне мел да.
К1ай даьре коч ма ювхала,
Шера т1ехкар ма дехкала,
Со яхача хьа ма велахьа.
Даьра вара хьо аз левар.
К1ай даьре коч ма ювхала,
Шера т1ехкар ма дехкала.
*даьре – шелковый
*го – круг, окружность, обод, оцепенение
*лее – в словаре не нашла, но мне сказали, что это означает "обманывать, обводить вокруг пальца"
Хьа ц1и лелаергья аз сайца
Хьа ц1и лелаергья аз сайца
Цунцара со в1алла къастаргьяц.
Хьа ц1и лелаергья аз сайца
Сай дег т1ара йожийтаргьяц.
Хьа ц1и лелаергья аз сайца
Наькъа тийша къулба* мо.
Хьа ц1и лелаергья аз сайца
Са даьсса чокхи* бустам* мо.
Хьа ц1и лелаергья аз сайца
Наькъа хьамсара новкъост мо.
Хьа ц1и лелаергья аз сайца
Улув хьамсара йиша мо.
Хьа ц1и лелаергья аз сайца
Наькъа тийша къулба мо.
Хьа ц1и лелаергья аз сайца
Са даьсса чокхи бустам мо.
Хьа ц1и лелаергья аз сайца
Укх сай дег чу д1аязъя.
Хьа ц1и лелаергья аз сайца
Сай вахарах ювзая*.
Хьа ц1и лелаергья аз сайца
Наькъа тийша къулба мо.
Хьа ц1и лелаергья аз сайца
Са даьсса чокхи бустам мо.
*къулба - компас
*чокхи – черкеска (в словаре дается только одно значение, но ведь мы и свадебное платье так называем. Может кто пояснить?)
* бустам - газырь
* ювзая – опять склонение)) – от слова бувзам – связь, союз
Зоахалонаш да сона дувцаш,
Колой К1ант ва хьона яхаш.
Дог делар сел мерза дувцаш,
Бакъдий хьог1 мел дувцар яхаш.
Воаццача валар аргдоацаш,
Вар воаккхий вергвоацаш,
Хьо морг ма валва тха коа т1а.
Хозал, хозал хоза ала вацар.
Дикал, дикал дика ала вацар.
Пхьег1а т1а ц1и йоаккхаш вацар.
Аз лийхар хьо баьре вацар.
Воаццача валар аргдоацаш,
Вар воаккхий вергвоацаш,
Хьо морг ма валва тха коа т1а.
Курал, курал кий хьаьт1а тетташ,
Сирча дына дошо шод етташ,
Даьй наькъаш сога ма дувцал,
1айха даьха толамаш* дувцал.
Воаццача валар аргдоацаш,
Вар воаккхий вергвоацаш,
Хьо морг ма валва тха коа т1а.
Воаццача валар аргдоацаш,
Вар воаккхий вергвоацаш,
Хьо морг ма валва тха коа т1а.
* толам – успех, достижение, победа
Нравится Показать список оценивших
Хьона хозий, хьо кхетий,
Сона санна хьона хетий?
Вай безамах хьегаш
Хьалкхет малха дуне т1а.
Ма ала, ма деха
Са везар, хье веза.
Хьо духьал б1аргавайча
Дуне кхесташ хета.
Аре латтар сийрда янна,
Б1аьсте яр са 1ехадеш.
Вар из кура, эздий баьри,
Водар, гила* човхабеш*.
Безама т1акхача г1ерташ,
Дог цуна ала хинна дар,
Езачоа т1акхолла ферта*,
1аьржа ферта доалахь яр.
Хьаьта езар сатем* байна,
Йилла бийса лораеш,
Везар бахьан шорта лайна,
Цунга дог а лазаш хьеж.
Кулг цун з1амига хьабедеча
Гаьна кхоссаш г1айг1а, во,
Ираз хоалуш, дог цун хьайча,
То1абир цо сиха ши ког.
Мух мо кадай* бола гила,
Езар яхача мехка кхоач..
Хоза г1анаш дукха-м гора..
Сомавала ха т1акхоач-кх.
• Г1а – 1. шаг; 2. сон, сновидение; 3. лист (древа)
• Гила – 1. конь чистокровный; 2. Волчок, кубарь (уст.)
• Човхаде - 1. побранить, отругать; 2. контузить; 3. повредить холодом (растение)
• Ферта – 1. бурка; 2. войлок
• Сатем – успокоение, спокойствие, покой
• Кадай – ловкий, удалой, лихой, бодрый, проворный, подвижный, бойкий
Д1акъайла,
Г1ора яй са 1уйре.
1а 1айха х1алакьяй
са гуйре.
Ца юташ
Дог хьеста вахаре,
Седкъий т1ехь йихьар 1а
Са сайре.
К1оагаш лел хоздеча наькъашка
Ц1е хувша бурилгаш пхаьнашка.
Баламаш те1адеш балано*.
Къона дог доагаду алано*.
Бухь* тесса ремо* цон* юташ мо,
Хих 1аба* овлаш* Шолж дуташ мо,
Бухь тесса витар кхер хьо кхычо,
1а хьесташ, сох елаш, кхардачо*.
К1оагаш лел хоздеча наькъашка
Ц1е хувша бурилгаш пхаьнашка.
Баламаш те1адеш балано.
Къона дог доагаду алано.
Малх гуш бац,
Латт денош баьдденна.
Седкъ гуш бац,
Латт бийсаш 1аьржаенна.
Сатувсаш хьеж со
Хьа безамга,
Лергара д1а ца доалаш
Хьа велар.
К1оагаш лел хоздеча наькъашка
Ц1е хувша бурилгаш пхаьнашка.
Баламаш те1адеш балано.
Къона дог доагадо алано.
• Бала – мука, несчастье, горе, забота, гнет
• Ала – 1.пламя; 2.сказать, произнести, выговорить
• 1аба – насытиться, удовлетвориться
• Овл - корень
• Бух – 1.дно (реки); 2.ягодица, круп у лошади; 3.основа
• Рема – табун (лошадей)
• Цон – сенокос, луг
• Кхарда – надсмеиватся, презирать
Кура Махьмий во1
Зоахалонаш дувцаш
Шун истий бар,
Хьо сона вувцаш
Шун истий бар.
Лакхача дег1ара яхаш
Хьо вувцаш вар,
К1айт1ара юхьара яхаш
Хьо вувцш вар.
Дика хета хьо вейза,
Кура Махьмий во1,
Ийт1а вараж лайза*
Кура Махьмий во1.
Доккхача хьала* да ва
Хьог1а йохар нах,
Фабиркай да ва
Хьог1 йохар нах.
Хьа доаллахьа* хиннадац
Кхыметтел шей*.
Хьо-м вийцар хиннавац,
Хиннав хьо лай*.
Дика хета хьо вейза,
Кура Махьмий во1,
Ийт1а вараж лайза
Кура Махьмий во1.
Дика хета хьо вейза,
Кура Махьмий во1,
Ийт1а вараж лайза
Кура Махьмий во1.
• Ийт1а вараж лайза – никак не могу понять эту фразу. Если кто знает и объяснит, буду жутко признательна)).
• Хьал – 1. богатство, состаяние, имущество, достояние; 2. ситуация, самочувствие; 3. вверх, наверх.
• Доал – отцовство, руководство, порука, опека, опекунство.
• Шей – не нашла значение этого слова.
• Лай – низшее сословие, прислуга.
Малх хьалкхета г1озабьнна*
Ц1ена уйлаш сома йоахаш.
Лоамаш латта г1озадаьнна,
Нускалаш мо, хозал гойташ.
Баркал хьона хилда,
Лир* доага дошо малх.
Хьа низ в1алла г1ел ма лолба,
Массанега кхоача малх.
Хьожаш, г1отташ хьо бецаре
Дуне баьде латтаргдара.
Вахар дийнаде хьо бецаре
Лаьтта даькъаза* хургдара.
Баркал хьона хилда,
Лир доага дошо малх.
Хьа низ в1алла г1ел ма лолба,
Массанега кхоача малх.
Хьа 1уйрено сома ца доаккхаш
Зунгат*, баскилг*, к1ормац* дий-те.
Хьа й1овхалга са ца тосаш
Лаьтта адам лелаш дий-те.
Баркал хьона хилда,
Лир доага дошо малх.
Хьа низ в1алла г1ел ма лолба,
Массанега кхоача малх.
• Г1оздала – обрадоваться
• Лир- сияние, луч
• Даькъаза – несчастный, жалкий, несчастливый, обездоленный
• Зунгат – муравей
• Баскилг – кузнечик
• К1ормац - бабочка
Йо1 яхар яхаш,
Г1атте топ* кхувсаш,
Дув къаьрабир яхаш
Палчакх* юха тувсаш,
Корзаг1а ма вувла
Ва кура баьре*,
Дына шод* етташ
Екаеш аре*.
Шалт беттар йоахаш,
Юрт унзар йоахаш,
Тирк талг1е* санна
Дын михьарбоахаш*,
Корзаг1а ма вувла
Ва кура баьре,
Дына шод етташ
Екаеш аре.
Курал ког бетташ,
Бейт1а бухь бетташ,
Цу б1аьстан михо
Шифон ткъам бетташ,
Д1а йоаг1аш латтар
Хьа езар еце?
Д1а йоаг1аш латтар
Кура Совди еце?
Ма теша дувцарех,
Из хабар да хьона.
Хьона Совде денна дош
Деннача да хьона.
Хьалкхета моажа* малх
Соцалург бий-те,
Хьогахьа г1ерта дог
Соцалургий?
Йо1 яхар яхаш,
Г1атте топ кхувсаш,
Дув къаьрабир яхаш
Палчакх юха тувсаш,
Корзаг1а ма вувла
Ва кура баьре,
Дына шок етташ
Екаеш аре.
Д1а йоаг1аш латтар
Хьа езар еце?
Д1а йоаг1аш латтар
Кура Совди еце?
• Совди – почетная девушка, ставшая героиней фольклора за свой нрав
• Г1атте топ – стрелять в холостую
• Палчакхь – башлык – элемент национальной одежды, мужской головной убор
• Кура баьре – гордый всадник
• Екаеш аре – сотрясать пространство
• Тирк талг1е - волна Терека
• Дын михьарбоахаш – поднимать на дыбы коня
• Моажа - оранжевый
Малх санна, хьежаш яр Мади Фади.
Седкъа санна, лепаш яр Мади Фади.
ВIаьхийчунга мара лургьяц аьларий ший йоI Маде,
Лургьяц аьларий хоза Фади.
Везац аьларий Мади Фади,
Эшац аьларий Мади Фади.
ВIаьхийвар аьнна, гIоргьяц аьларий Мади Фади.
Ieргьяц аьларий Мади Фади.
Дош дац аьларий Мади Фади,
Хьашт дац аьларий Мади Фади.
Везачунга мара гIоргьяц аьларий Мади Фади.
Iергьяц аьларий Мади Фади.
Дошув дац аьнна, йоахалургья,
Дотув дац аьнна, йоахалургья.
Везачунца хуле,
Дош дац аьларий Мади Фади.
Шек яц аьларий Мади Фади.
Малх санна, хьежаш яр Мади Фади,
Седкъа санна, лепаш яр Мади Фади.
ВIаьхийчунга мара лургьяц аьларий ший йоI Мади,
Лургьяц аьларий хоза Фади.
1одода хий дошо далара,
Цу чура жаг1а* дото балара.
1уйре сайре цхьана йолаш
Цу хий йисте вай шиъ далара.
1уйре сайре цхьана йолаш
Цу хий йисте вай шиъ далара.
Цу синача бейна йисте,
Цу лакхача гувна юхе,
Цу листача* хьуна юкъе,
Гаьни 1ийне* вай шиъ далара.
Цу листача хьуна юкъе,
Гаьни 1ийне вай шиъ далара.
Хьа кура дын* черсий балара,
1а мела шур лома* ялара,
Хьа 1аьржа ферта 1анди* ялара,
Цу ферта юкъе вай шиъ далара.
Хьа 1аьржа ферта 1анди ялара,
Цу ферта юкъе вай шиъ далара.
1уйре ялара х1ана оала,
Сайре ялара х1ана оала,
Шийна везачог1а яьккхача йо1о
Дуне далара х1ана оала.
Шийна везачог1а яьккхача йо1о
Дуне далара х1ана оала.
Ва аз хьона фу де деза,
Аз фу даь хьо вицве веза.
Хьо везача укх са дего
Кхывар веза тагац сона.
Хьо везача укх са дего
Кхывар веза тагац сона.
1одода хий дошо далара,
Цу чура жаг1а дото балара.
Михо вайга дагар дувцаш
Цу хий йисте вай шиъ далара.
Михо вайга дагар дувцаш
Цу хий йисте вай шиъ далара.
• жаг1а – речная галька
• листа – густой, частый
• 1и, 1ийне - тень
• дын – конь
• лом – лев
• 1андий – в разных источниках по-разному: адыгейский либо андийский.
Садетташ*, сахьувзаш*
Са дала ма доале.
Сил дукхаг1 хьо везаш
Со яла ма йоале.
Ма вейна валар хьо
Сийрдача б1аргашта.
Ма весса валар хьо
Керарча дегчу.
Мецвенна, хьогвенна
Хьо висар ва кхераш.
Балана*, г1айг1ана*
К1алвисар ва кхераш,
Сай бала, сай г1айг1а
Йицъенна ма леле.
Хьо воацаш хьо везаш
Сатувсаш ма леле.
Ма вейна валар хьо
Сийрдача б1аргашта.
Ма весса валар хьо
Керарча дегчу.
• садетта – терпеть
• сахьувза – тосковать
• бала – мука, несчастье, горе, забота, гнет
• г1айг1а – горе, скорбь, грусть, печаль, тоска
Аренца йорт* еттар ц1е цхьогал деце.
Наьсарен йорт еттар хьо гоавар* веце.
Ший хозалах доакхал дер сира сай* беце
Хьай хозалах доакхал дер хьо гоавар веце.
Ший хозалах доакхал дер сира сай* беце
Хьай хозалах доакхал дер хьо гоавар веце.
Лоамашка хьалкхетар дошо малх беце,
Цунах тара лир доагар хьо гоавар веце.
Ломанца бух дувлар шийла шовда деце,
Са керахь бух вувлар хьо гоавар веце.
Ломанца бух дувлар шийла шовда деце,
Са керахь бух вувлар хьо гоавар веце.
Нах уйлах бохабаьр ер паччахь веце
Со уйлах йохаъяр хьо гоавар веце.
1алама* бос боабаьр гуйран ха йеци
Са юхьт1ар бос боабаьр хьо гоавар веце.
1алама бос боабаьр гуйран ха йеци
Са юхьт1ар бос боабаьр хьо гоавар веце.
• йорт – мелкая рысь, аллюр
• гоавар – гяур
• сира сай – серый олень
• 1алама - природа
Гаьнара 1уйре ма йоаг1ийла,
Гаьнара сайре ма йоаг1ийла,
Согатдалча го йиш йоаца
Гаьнара безам ма боаг1ийлба.
Гаьнара 1уйре са я шоана,
Гаьнара сайре са я шоана,
Согатдалча го йиш йоаца
Гаьнара безам са ба шоана.
Сарахьа хий да яхийтац со,
Лоалахошка яхийтац со.
Гаьнара безам бенаб аьлча
Корах ара хьажийтац со.
Хьажийтал, нана, корах ара,
Яхийта, нана, сарахь хий да.
Сай са далча аз лургвоацар
Са везар ва сога хьежаш.
Аз фу 1уйре йоаяр хьа
Аз фу сайре йоаяр яр хьа.
Хьо везар ма цу хьа наьна
Аз фу дуне доадаьдар хьа.
Гаьнара 1уйре ма йоаг1ийла,
Гаьнара сайре ма йоаг1ийла,
Согатдалча го йиш йоаца
Гаьнара безам ма боаг1ийлба.
Горянки юной стан лишает сна.
Она горда, пуглива и нежна.
Как трепетная лань, виденья гор
Она прошла, слегка потупив взор.
В горах не нужен чин, здесь правит честь,
И если кто-то смог при старце сесть,
И стол свой гостю позабыл накрыть,
Просящему не дал воды испить,
Не горец он,в горах ему не жить.
А если труден путь нет сил идти
К родным горам ты сердце обрати
И башням поклонись своих отцов,
Взгляни в ту синь, что выше облаков.
Она твоя. Ты - из страны орлов.
Пусть в каждом доме горца сын растет.
И гордый дух отцов в нем пусть живет.
Стоит Кавказ покуда с нами есть,
Почтение к старшим, совесть, ум и честь.
Так было в старь. Так будет. Так и есть.
Читайте также: